Kącik logopedyczny

Na skróty

ROZWÓJ MOWY DZIECI

Dziecko 3 letnie:

mówi dużo i zwykle chętnie, zadaje pytania,
posługuje się zdaniami kilkuwyrazowymi (może popełniać błędy gramatyczne i fleksyjne)
prawidłowo rozumie polecenia proste i te bardziej złożone, rzeczowniki i czasowniki (związane z jego najbliższym otoczeniem),
rozpoznaje i nazywa przedmioty i czynności (których doświadcza w swoim otoczeniu: w domu, przedszkolu),
prawidłowo wypowiada: samogłoski ustne,p,b,m,ł,j,k,g,h,f,w,t,d,n,ś,ź,ć,dź
charakterystyczne jest zmiękczanie głosek syczących: s,z,c,dz oraz szumiących sz, ż, cz, dż, zamieniane są na głoski ś,ź,ć,dź
głoska r – wymawiana jako l lub j,
zniekształca wyrazy, tworzy nowe, opuszcza głoski, upraszcza, pojawiają się przestawki głoskowe i sylabowe,
może wystąpić jąkanie rozwojowe – związane z szybkim przyrostem słów

Nie wymagajmy od 3 latka szafy, szalika, czapki, szyszki i rybyJ

Dziecko 4 letnie:

potrafi już mówić o przeszłości i przyszłości, zadaje mnóstwo pytań
utrwalają się głoski s, z, c, dz, dziecko nie powinno ich zamieniać na ich zmiękczone odpowiedniki ś, ź, ć, dź;
głoski sz, ż, cz, dż dziecko może zamieniać na s, z, c, dz - jest to tzw. seplenienie rozwojowe;
pojawia się głoska r, choć jej brak nie powinien jeszcze niepokoić;
może pojawić się tzw. hiperpoprawność związana z opanowaniem nowych, trudnych głosek np. zastępowanie głosek s, z, c, dz, przez sz, ż, cz, dż - np.: sztół, czukierek;

Dziecko 5 letnie:

mowa dziecka w tym wieku powinna być zrozumiała
dziecko potrafi już bezbłędnie powtórzyć sz, ż, cz, dż, choć w mowie potocznej mogą wciąż być zastępowane przez s, z, c, dz;
głoska r powinna być już wymawiana, chociaż często pojawia się dopiero w tym okresie;
wypowiedzi uwzględniają kolejność zdarzeń i zależności przyczynowo - skutkowe, są zwykle poprawne gramatycznie; dziecko potrafi wyjaśnić znaczenie słów, opisać cechy przedmiotów i możliwość ich zastosowania;
dziecko chętnie poprawia innych i samego siebie, szukając prawidłowego brzmienia wyrazu;

Dziecko 6 letnie:

powinno już prawidłowo wymawiać wszystkie głoski,
powinno poprawnie wymawiać wszystkie dźwięki nawet te najtrudniejsze do opanowania czyli głoski sz, ż, cz, dż oraz r;
umieć porównywać (odnajdywać różnice i podobieństwa) oraz klasyfikować przedmioty pod względem wielkości, kształtu, koloru, ciężaru, funkcji użytkowej
dokonywać analizy i syntezy słuchowej wyrazów o prostej budowie fonetycznej (tzw. głoskowania) ·wyodrębniać głoski na początku, na końcu i w środku wyrazu
samodzielnie wymyślać wyrazy rozpoczynające się na daną głoskę
wyklaskiwać ilość sylab w wyrazie
określać położenie przedmiotu względem otoczenia (nad, pod, obok, między, wewnątrz, określać kierunek )

KIEDY WARTO IŚĆ Z DZIECKIEM DO LOGOPEDY?

Skorzystaj z porady logopedycznej, jeśli Twoje dziecko:

niezależnie od wieku, dziecko mówi niewyraźnie, wypowiedzi są niezrozumiałe
dziecko nie reaguje na polecenia, nie nawiązuje kontaktu wzrokowego, wypowiada niezrozumiałe ciągi dźwięków, nie reaguje na imię
Skończyło 12 miesięcy, a nie wypowiada żadnych, najprostszych słów (typu: mama, tata, baba, bobo itd.).
Skończyło 24 miesiące, a nie łączy dwóch elementów razem (np. mama am, bobo je, tata aaa (tata śpi) ) i/lub wypowiada tylko kilka słów.
podczas artykulacji dziecko wysuwa język między zęby
dziecko ma często otwartą buzię, nadmiernie się ślini
występują trudności w zakresie jedzenia- dziecko ma trudności ze ssaniem, połykaniem, gryzieniem, żuciem
Skończyło 3 rok życia, a zauważasz, że w wymowie zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne, np.: zamiast balon- palon, zamiast góra-kura.
Wydaje się, że cały czas mówi przez nos lub ma problemy ze słuchem.
Skończyło 4 rok życia, a głoski s, z, c, dz wypowiada jako ś, ź, ć, dź (np.: sanki- sianki).
Skończyło 5 rok życia, a w jego wymowie nie zauważasz pierwszych prób wymowy głosek sz, rz, cz, dż.
Skończyło 6 rok życia, nie wypowiada prawidłowo głoski: r
dziecko 7- letnie nie wymawia jakichś głosek lub wymawia je w sposób zdeformowany
dziecko ma trudności z nauką czytania, pisania
dziecko się jąka

W każdym momencie, gdy mamy wątpliwości, co do prawidłowości rozwoju mowy i komunikacji zawsze lepiej wybrać się na konsultację i usłyszeć, że nie ma zaburzeń, niż zwlekać i przeoczyć zaburzenie na wczesnym etapie. Ważne, aby oddziaływania logopedyczne były wdrożone jak najwcześniej, wtedy są większe szanse na eliminację zaburzeń.

PO CO TA PIONIZACJA JĘZYKA I CO TO JEST?

To umiejętność unoszenia języka do góry - jest nam potrzebna już od pierwszych chwil życia – maluch ssąc pierś matki unosi przednią część języka do góry, aby po dociśnięciu jej do podniebienia pobrać pokarm.

Choć o tym nie myślimy, w pozycji spoczynkowej nasz język również jest uniesiony.

Problemy, jakie wywołuje brak pionizacji języka, mogą zacząć się już od pierwszego dnia życia dziecka, kiedy to noworodek nie jest w stanie językiem docisnąć brodawki sutkowej do podniebienia i tym samym pobrać pokarmu.

Osoby, które mają nieprawidłową pozycję spoczynkową języka, często oddychają torem ustnym, a stąd już prosta droga do seplenienia międzyzębowego (wady wymowy, w której język układa się pomiędzy górnymi i dolnymi zębami). Pionizacja języka jest też niezbędna do wymowy wielu głosek polskich

Ćwiczenia pionizacji języka:

Kląskanie przy szeroko otwartych ustach
Dotykanie czubkiem języka kolejnych zębów górnych po wewnętrznej stronie
Przesuwanie językiem wzdłuż podniebienia („malowanie sufitu”)
Dotykanie czubkiem języka wałka dziąsłowego (miejsce za górnymi ząbkami)
Smarowanie wałka dziąsłowego miodem/dżemem lub przyklejenie kawałeczka opłatka,wafelka i zlizywanie przy szeroko otwartych ustach
Kreślenie czubkiem języka kółek na podniebieniu lub robienie kropek na podniebieniu
Utrzymywanie języka przy wałku dziąsłowym, usta otwierają się i zamykają, a język nie spada

Zabawy stymulujące rozwój mowy dziecka: